Chuyến phiêu lưu khám phá di sản văn hoá Việt số 11

'Những ngọn núi bao phủ bởi làn mây, bên cạnh bức tranh trời cổ kính và bóng cây thụ Vạn Niên', là miêu tả chính xác nhất cho cố đô Huế, nơi lưu giữ những di tích có tuổi đời hàng trăm năm. Nơi chứng kiến sự thịnh vượng huy hoàng của triều đại nhà Nguyễn và đồng thời là nhân chứng của sự chấm dứt của chế độ quân chủ kéo dài hàng ngàn năm của Việt Nam. Với vẻ ngoại hình trang trí và là điểm tập trung nhiều công trình kiến trúc độc đáo, cố đô Huế đang là điểm thu hút lớn cho du khách từ cả trong và ngoài nước.

Cố đô Huế bao gồm một quần thể di tích lớn nằm dọc theo dòng sông Hương thơ mộng, ngay giữa trung tâm thành phố Huế với diện tích khoảng hơn 500 ha. Ban đầu, Huế được chọn làm kinh đô của nhà Tây Sơn trong khoảng 14 năm, và sau khi Nguyễn Ánh chiến thắng nhà Tây Sơn, nơi này trở thành kinh đô của nhà Nguyễn, kéo dài suốt 142 năm. Thời kỳ này chứng kiến sự xây dựng và trùng tu nhiều công trình kiến trúc, tạo nên một kinh thành to lớn và tráng lệ, bức tranh nổi bật bên bờ sông Hương. Các công trình trong cố đô Huế chủ yếu được xây dựng theo lối truyền thống kết hợp với ảnh hưởng của kiến trúc Trung Quốc và chút phong cách kiến trúc phương Tây. Mặc dù vậy, cố đô vẫn tuân theo nguyên tắc phong thủy của phương Đông, sự kết hợp giữa kiến trúc nhân tạo và tự nhiên, cân bằng và hài hòa. Dưới thời vua Khải Định và Bảo Đại, kiến trúc Pháp cũng bắt đầu xuất hiện, đồng thời tạo ra những công trình mới với phong cách độc đáo nằm ngoài khuôn khổ truyền thống như tòa Khâm sứ, An Định cung, Ứng lăng, mộ vua Đồng Khánh,...

Quần thể di tích cố đô có ba phần chính là Kinh thành, Hoàng thành và Tử Cấm thành, tương ứng với ba vòng thành. Kinh thành Huế là vòng ngoại cùng, bao gồm nhiều công trình phụ và lăng tẩm xây dựng qua nhiều thời kỳ vua. Công trình lớn nhất là Kinh thành, khởi công vào năm 1805 dưới thời vua Gia Long, nằm trên hai bờ Bạch Yến và Kim Long của sông Hương. Có chu vi 10571 mét với kiến trúc Vauban, 24 pháo đài phòng thủ, 10 cửa chính, hào nước bảo vệ. Kỳ Đài hay Cột cờ nổi bật, đối diện với Ngọ Môn, là nơi ghi nhận biết bao biến cố lịch sử. Trường Quốc Tử giám, trường đại học duy nhất của triều Nguyễn, đặt ngay sau Ngọ Môn. Điều đặc biệt ở Kinh thành Huế là Hồ Tịnh tâm với hương sen trắng nở rộ, đình Phú Xuân với vẻ cổ kính rêu phong, cùng với nhiều công trình khác tạo nên bức tranh văn hóa độc đáo.

Hoàng thành Huế, hay Đại Nội, được xây dựng từ năm 1804 trên diện tích 36 ha, được bao quanh bởi tường thành với 4 cửa ra vào chính là Ngọ Môn, Hòa Bình, Hiển Nhân, Chương Đức. Ngọ Môn là cửa chính lớn nhất và là biểu tượng của Đại Nội. Trong Đại Nội, Thái Hòa điện là nơi diễn ra các buổi nghị triều, là trung tâm quyền lực. Tử Cấm thành chứa nhiều công trình phục vụ đời sống của hoàng tộc như Cần Chánh điện, Trường Thọ cung, Khôn Thái cung, Thái Y viện, Quang Minh điện, Trinh Minh điện, Trung Hòa điện,... Ngoài các công trình trong Kinh và Hoàng thành, quần thể di tích còn bao gồm các lăng tẩm như Gia Long, Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức, Đồng Khánh, Dục Đức, Khải Định,... Luôn mang theo những giá trị văn hóa, lịch sử, cố đô Huế là biểu tượng của một thời kỳ đã qua, là đỉnh cao của kiến trúc và nghệ thuật của dân tộc Việt Nam.